In deze serie wil ik vooral veel achtergrondinformatie geven over de nieuwe plannen voor de luchthaven Twente, om een goede discussie te kunnen voeren. Alvorens een goede feitelijke discussie te kunnen voeren moeten we eerst antwoord geven op de vraag: Waar gaan die nieuwe plannen eigenlijk over?
Feitelijk gaat het maar over een relatief klein gebied van het voormalige luchthaventerrein, namelijk om de landingsbaan en het gebied ten noorden daarvan, zeg maar richting Deurningen. In de bijgevoegde plattegrond gaat het alleen om het paarse gedeelte.
In de afgelopen jaren zijn er al vele hectares bestemd voor bepaalde activiteiten. Het gebied van Vaneker, Prins Bernhardpark, Fokkerweg en Overmaat is bestemd als woongebied. Het gebied rondom de verkeerstoren, de meeste vliegtuigshelters en het gebied rondom de voormalige vertrekterminal is in juni 2014 verkocht aan de ondernemer Van Eck. Het gebied tussen de vertrekterminal en de landingsbaan is ingericht als natuurgebied. (Het terrein van Van Eck en het natuurgebied is groen gekleurd op de plattegrond).
En dus blijft de landingsbaan met de rondom liggende terreinen nog over om te ontwikkelen. Een deel hiervan heeft al een bestemming, zoals de Safety Campus, maar voor het overgrote deel zoekt men nog huurders en kopers.
Toen in 2014 de plannen voor een commerciële burgerluchthaven definitief van de baan waren omdat er sprake zou zijn van ongeoorloofde staatsteun, hebben de Provincie Overijssel en de gemeente Enschede, beiden voor de helft eigenaar van het terrein, de commissie Wientjes opdracht gegeven om met een toekomstplan te komen.
Dit plan is de ‘Technology Base Twente’ gaan heten, en luidde:
“Maak van de luchthaven Twente een iconische internationale ontwikkel-, demonstratie- en productiezone voor ‘Advanced Materials and Manufacturing’ “.
De landinsgbaan is een uniek bezit genoemd en moet behouden blijven. Er moet luchtvaart gerelateerde bedrijven komen op het iconische bedrijventerrein. De commissie Wientjes schrijft:
“Het concept voor Technology Base Twente vraagt om een integrale ontwikkelvisie voor het gebied waarbij ruimte is voor luchtvaartgerelateerde bedrijvigheid en General en Business Aviation, maar dit is geen doel op zich. Het gebruik van de baan moet op een logische manier inhaken bij de gebiedsontwikkeling en een toevoeging zijn als vestigingsfactor voor Twente”.
ADT, de gebiedsontwikkelaar wijst graag naar vliegtuigdemontagebedrijf Aeronextlife en het drone-testcentrum als voorbeelden voor deze luchtvaartgebonden activiteiten.
Nu ben ik een vliegveld-scepticus, en dat betekent dat ik de woorden waarschijnlijk op mijn eigen wijze interpreteer, maar ik lees hier toch wel dat general en business aviation (recreatief vliegen en zakenvluchten) geen doel op zich moeten zijn. Maar in de uitgewerkte plannen zie je wel dat er duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen een ‘Airport Twente’ (luchthaven) en een ‘Technology Base Twente’ (bedrijventerrein), die ook fysiek gescheiden zijn door een hek.
Daarnaast wordt in de plannen sterk ingezet op veel recreatievluchten (general aviation) en zakenvluchten (business aviation), die niet direct te maken hebben met ‘advanced materials and manufacturing’. Nu kun je vinden dat dit muggenzifterij is, en dat is je goed recht, maar ik zie hierin wel een eerste afwijking van de plannen van Wientjes.
En als je beseft dat het plan van Wientjes breed wordt gedragen, na tientallen jaren van strijd tussen voor- en tegenstanders van de luchthaven, dan is het maar de vraag of het morrelen aan de basisuitgangspunten van het plan Wientjes wel zo’n verstandig idee is.
Maar goed, in elk geval, de nieuwe plannen voor het luchthaventerrein zijn samengevat als volgt:
- Er komt een omheind en afgeschermd gebied rondom de landingsbaan voor luchtvaartgebonden activiteiten. De hangars op dit terrein worden verhuurd aan Aeronextlife, en nabij de landingsbaan is ruimte voor nieuw te bouwen bedrijfsgebouwen.
- Er mag gevlogen worden met zakenvliegtuigen en zwaardere vliegtuigen voor zakelijke doeleinden (2.240 vliegbewegingen per jaar), alsook met sportvliegtuigjes (18.000 vliegbewegingen per jaar) en zweefvliegtuigen (10.000 vliegbewegingen per jaar).
- De Safety Campus blijft bestaan en wordt eventueel uitgebreid.
- Er komt een drone expertisecentrum
- Er wordt een nieuw iconisch bedrijventerrein ontwikkeld als ontwikkel-, demonstratie- en productiezone voor ‘Advanced Materials and Manufacturing’
De verwachting is dat dit in totaal zo’n 1.400 banen oplevert, waarvan er al zo’n 300 zijn gerealiseerd, met name op de Twente Safety Campus, het evenemententerrein van Van Eck, en de bestaande bedrijvigheid op Deventerpoort (bij de voormalige terminal).
Dat is natuurlijk heel mooi, maar zoals met elke besteding van gemeenschapsgeld is de achterliggende vraag wel: “Wordt ons belastinggeld doelmatig en efficiënt besteed, en zijn de maatschappelijke effecten goed in kaart gebracht?”. Mijn eerstvolgende bijdrage zal gaan over de financiële onderbouwing van deze plannen.
Sandor Löwik
Fractievoorzitter GroenLinks Oldenzaal