Vandaag bespreken we de laatste begroting in deze raadsperiode. Wederom een sluitende begroting. Wederom een begroting waarin het noodzakelijk is maatregelen te treffen. Financieel staan we er goed voor: Een sluitend meerjarenbegroting, een goede reservepositie en geen problemen met ons grondbedrijf. Wat dat betreft doen we het goed als stad!

Nog steeds is Oldenzaal een fijne stad om te wonen, werken en recreëren.
Onze complimenten dan ook voor een sluitende begroting. In deze tijd van steeds minder budget is het een opgave om ook een sluitend meerjarenperspectief te laten zien.

Dan de inhoud van de begroting. Ook hiervoor beginnen we eerst met complimenten. Wij hebben tijdens eerdere begrotingsbehandelingen altijd aangegeven dat als er bezuinigd moet worden, dit sociaal en duurzaam moet gebeuren. Wij zijn dan ook verheugd te lezen dat er in deze begroting bezuinigd wordt op stenen, en niet op mensen. De voorgestelde maatregelen hebben geen betrekking op onze sociale, culturele, welzijns-, en sportvoorzieningen. Wij zijn hier erg tevreden over. Wel vinden wij het jammer dat deze maatregelen als laatste worden genomen in deze raadsperiode. Wat ons betreft waren dit de ombuigingen die we als eerste hadden moeten uitvoeren.

Wat betreft het duurzame en groene karakter van deze begroting hebben wij echter wel onze bedenkingen. Daarbij valt ons op dat u nog steeds lijkt de denken dat duurzaamheid geld kost in plaats van geld oplevert. Met name in deze tijden van economische crisis en bezuinigingen zouden juist maatregelen genomen moeten worden die Oldenzaal nu en in de toekomst structureel financieel versterken. Dit levert wat ons betreft nog een aantal vragen en suggesties op.

Groen
Een groene stad is voor Oldenzaal erg belangrijk. De leefbaarheid van Oldenzaal als stad hangt voor een groot gedeelte af van de kwaliteit van de openbare ruimte, en hoe wij omgaan met de beperkte natuur rondom de stad. Als progressieve partij zijn wij natuurlijk voor economische en ruimtelijke ontwikkeling, maar dan wel met oog voor duurzaamheid waarbij zorgvuldig wordt omgegaan met de groene kwaliteiten die wij als stad hebben.

Openbaar groen
U wilt bezuinigen op het openbaar groen. Wij zijn van mening dat met minder budget er nog steeds een goed kwaliteitsniveau van openbaar groen mogelijk is. Echter, hierin past uw eerder voornemen om openbaar groen te vervangen door gras niet.
GroenLinks heeft tijdens de behandeling van de perspectiefnota aangegeven dat er andere alternatieven zijn. Hiervoor hebben wij een motie ingediend die is aangenomen in deze raad. Wij hebben u opgeroepen een onderzoek uit te voeren naar onderhoudsarme vaste beplanting en heesters, zodat de kwaliteit van openbaar groen gewaarborgd blijft en tegelijkertijd de onderhoudskosten structureel verlaagd kunnen worden. Wij lezen nu dat u kijkt naar onderhoudsarme beplanting van openbaar groen maar dat de mogelijkheden hiervan afhankelijk zijn van investeringsruimte. Wij willen graag van u weten of u dit onderzoek al heeft uitgevoerd. En zo ja, wat zijn hiervan de uitkomsten? Zo nee, wanneer kunnen we de resultaten tegemoet zien? Tevens willen we aangeven dat de investeringsruimte moet worden bezien in relatie tot de structurele besparingen op langere termijn. Kunt u toezeggen dat u hiermee rekening houdt?
Daarnaast geeft de motie opdracht om de mogelijkheden voor burgerparticipatie in groen onderhoud nader te onderzoeken en de raad hierover te informeren. Kunt u aangeven wat de status hiervan is?
Natuur
De afgelopen raadsperiode hebben wij aangegeven dat wij van mening zijn dat je zuinig moet zijn op de beperkte natuur die aanwezig is op ons grondgebied. Landbouwgrond omvormen tot industrieterrein past dan ook niet in onze visie. Een voorbeeld hiervan is het ontwikkelen van Jufferbeek –Zuid. Er zijn nog steeds nauwelijks kavels verkocht van Jufferbeek-Zuid. Wij vinden het een gemiste kans dat de tijdelijke invulling van Jufferbeek-Zuid regulier agrarisch gebruik is. Gezien het streven om Jufferbeek-Zuid in te richten als duurzaam bedrijventerrein zou het meer passend zijn als ook een tijdelijke invulling past bij dit streven. Wij vragen u dan ook om in de toekomst meer rekening te houden met duurzaamheid bij dit soort ontwikkelingen.

Hiermee heb ik gelijk het bruggetje naar een belangrijk groen thema:

Duurzaamheid.
De afgelopen periode heeft GroenLinks gevraagd om meer aandacht te besteden aan duurzaamheid.
Wij kiezen voor een duurzame samenleving. Kenmerk daarvan is dat er bij keuzes nadrukkelijk rekening wordt gehouden met de gevolgen voor onze omgeving.
Deze keuze hebben wij helaas nog niet vertaald gezien in het beleid van de gemeente Oldenzaal. Wij zien een langzaam begin. Er is een aantal speerpunten vastgesteld, waarvoor de raad budget beschikbaar heeft gesteld. Het concrete resultaat van deze speerpunten is er nog niet.
Veel is nog in ontwikkeling of wordt nog onderzocht. De resultaten die er zijn, zoals de electrische oplaadpaal voor auto's, komen vooral voort uit initiatieven van de raadsfracties zoals GroenLinks.

Duurzaamheid is wat ons betreft niet een thema van GroenLinks alleen. Duurzaamheid is een kans om met minder middelen de juiste doelstellingen te bereiken. De gemeente Oldenzaal dient hierin een voortrekkersrol te nemen en een voorbeeldfunctie te vervullen. We zien die rol nog onvoldoende ingevuld.

Een voorbeeld hiervan is energiebesparing. In de burap geeft u aan dat de energielasten zijn gestegen doordat de klimaatinstallatie niet goed was ingesteld, en door de strenge winter. Sterker nog, u geeft aan dat er structureel extra geld nodig is om deze energiekosten te betalen. Maar zou deze constatering u niet juist moeten wakker schudden om pro-actief maatregelen te nemen om juist te komen tot structurele energiebesparing? Ook als is dit een retorische vraag, we willen toch graag antwoord van het college hierover.

De gemeente heeft een energieloket waarmee zij burgers informeert over het nut en de noodzaak van energiebesparing, isolering en zonnepanelen. Maar in eigen huis zijn de zaken niet op orde. Zo brandt de kachel in het stadhuis op een doordeweekse woensdagavond om half elf 's avonds nog volop en heeft een groot deel van het gemeentelijk vastgoed geen energielabel, terwijl dit een wettelijke plicht is. Van de gebouwen die wel een label hebben, is dit voor een groot deel een label waaruit blijkt dat er veel energie verloren gaat.

Bewust met energie omgaan, energiebesparende maatregelen treffen, en zelf duurzame energie opwekken zijn wat ons betreft kansen om in de toekomst energie, en dus geld te besparen. Wat ons betreft is het een gemiste kans geweest om dit de afgelopen raadsperiode beter vorm te geven. We vragen het college expliciet om nog deze raadsperiode stappen te ondernemen om het gemeentelijk vastgoed te verduurzamen zodat we bij de volgende begroting een duidelijke kostenbesparing op energiekosten kunnen inboeken.
In dit kader wil mijn fractie nog even ingaan op het antwoord op onze schriftelijke vragen over de 'Nacht van de Nacht' waarin we vroegen of de gemeente dit jaarlijkse initiatief wilde steunen en wilde meedoen. Het antwoord van het college geeft wat ons betreft precies weer waar het aan schort in Oldenzaal. Het college antwoordde met weinig woorden dat er geen geluiden zijn vanuit de raad en de bevolking dat er sprake zou zijn van lichthinder, en dat men er dus niks aan hoefde te doen. Dit klinkt als iemand die overal in huis het licht laat branden en er niks aan wil doen omdat er toch geen buren zijn die klagen. Maar zou het ook een goed idee kunnen zijn dat iemand lichten uitdoet omdat dit energie bespaart, en daarmee dus geld oplevert?
Daarnaast heeft GroenLinks vorig jaar een internetpeiling gehouden over lichthinder waarbij meer dan 100 Oldenzalers hebben aangegeven dat er sprake is van lichthinder in hun leefomgeving. We vragen aan het college: is dat volgens het college geen signaal van burgers?

Op school heb ik geleerd dat een betere wereld nog steeds bij je zelf begint. Onze vraag aan het college en de andere partijen is dan ook: begint een betere wereld ook bij de voorbeeldfunctie van de gemeente Oldenzaal. Willen wij de uitdaging met elkaar aangaan om als gemeente waar mogelijk energie te besparen? En voor het college specifiek: wilt u deze voorbeeldfunctie met kracht invulling geven?

Het zou een duidelijk signaal aan de Oldenzaalse burgers zijn als duurzaamheid ook door andere partijen wordt gedragen. Zie het als kans, en niet als last. Wij hopen dat wij in jullie verkiezingsprogramma’s straks positief verrast worden!
SociaalEen ander belangrijk uitgangspunt voor GroenLinks is dat wij vinden dat Oldenzaal een sociale stad moet zijn. Niemand aan de kant, iedereen heeft de kans om mee te doen.
Als gemeente hebben wij straks meer verantwoordelijkheden om hieraan een bijdrage te leveren.
De participatiewet, jeugdwet en de Wmo2015 zorgen voor een grote verandering in het sociale domein.

Het is een onzekere tijd voor de mensen die gebruik maken van ondersteuning en mensen die hierin werken. Doordat de gemeente meer taken krijgt en tegelijkertijd minder budget zullen we de komende periode moeten zoeken naar een oplossing om ervoor te zorgen dat Oldenzaal een stad blijft waarin mensen mee kunnen doen.

Wat ons betreft is de oplossing die gezocht moet worden er één waarbij er zo min mogelijk onrust ontstaat bij de kwetsbare burgers. Een oplossing die tijdig gecommuniceerd wordt met betrokkenen, en die zorgt voor een integrale aanpak. Maatwerk van dienstverlening staat wat ons betreft daarbij centraal. We hebben diverse keren het begrip samenredzaamheid genoemd. De burger is zelfredzaam juist door het betrekken van de omgeving. Wat ons betreft is het inzetten van de omgeving van mensen een kans om ervoor te zorgen dat mensen zichzelf kunnen redden.
Onze burgers moeten er zo min mogelijk last van hebben dat het voor ons als gemeente een tijd is met veel ontwikkelingen.
Wij zijn ons er van bewust dat we minder geld krijgen en dat dit vertaald wordt naar aanbieders, en naar burgers. Dit zal worden gevoeld door hen. Voor ons is het belangrijkste dat de overgang op een zo zorgvuldig mogelijke wijze wordt vormgegeven, en zo tijdig mogelijk wordt gecommuniceerd.
Wij zouden dan ook graag nog voor de verkiezingen in gesprek willen over de verschillende ontwikkelingen in het sociale domein, en keuzes willen maken zodat er gecommuniceerd kan worden met de betrokkenen.
Als conclusie kan ik aangegeven dat wij ons kunnen vinden in deze begroting. Echter, we willen expliciet aandacht vragen voor duurzame maatregelen, waarmee structureel kosten kunnen worden bespaard, zodat tevens de burgers van Oldenzaal in de toekomst minder belasting hoeven te betalen. Hierbij gaat het met name om het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed, het openbaar groen en de openbare verlichting. We vragen het college om hier deze raadsperiode nog werk van te maken.